از رتبه 1 کنکور بشنوید: روش مطالعه ریاضی و بهترین منابع آن

1- بهترین منبع ریاضی برای دانش آموزان ضعیف در پایه دهم، یازدهم، دوازدهم و کنکوری

یک توصیه به دانش آموزانی که در کلاس ریاضی شرکت می‌کنند.

فرض کنید فردا کلاس ریاضی  دارید و مثلاً قرار است فصل اول ریاضی یازدهم تدریس شود. نیاز است قبل از اینکه کلاس برگزار شود خودتان درسنامه را به خوبی مطالعه کنید. برای این که این مرحله را به خوبی انجام دهید، نیاز است منبعی را برای ریاضی انتخاب کنید که درسنامۀ مفهومیِ مناسبی داشته و به خوبی درسنامه را توضیح داده باشد. به عبارت بهتر صرفاً نکته و تست نباشد. اصلی‌ترین دلیل ضعف در ریاضیات این است که دانش‌آموزان مفاهیم آن را به درستی یاد نمی‌گیرند به همین دلیل است که هنگام حل سوال یا تست دچار مشکل می‌شوند. اگر این مشکل حل نشود، طبیعتا اعتماد به نفس دانش آموز در ریاضی پایین آمده و به خود می‌گوید که هوش ریاضی من پایین است لذا از پس ریاضی برنمی‌آیم. به همین دلیل است که پیشنهاد می‌کنیم که قبل از برگزاری کلاس، شخصا درسنامه را به خوبی مطالعه کرده و با یک پیش زمینه در کلاس درسی حاضر شوید. تجربه موفق  و چند سالۀ سارا همتی نشان می دهد کتاب مهر و ماه و خیلی سبز با داشتن درسنامه‌های مفهومی و کامل، بهترین کتاب برای یادگیری درس ریاضی هستند.

من ریاضی را خوب یاد نمی‌گیرم چکار کنم؟

پیشنهاد سارا همتی رتبه 1 کنکور به این دسته از دانش آموزان این است که در روند مطالعه ریاضی نباید به هیچ عنوان ناامید شوند. آنها باید تلاش کنند ذهن خود را چالش‌پذیر کنند. زیرا ریاضی سراسر چالش است اما خبر خوب این است که پس از مدتی و با پشتِ سر گذاشتن چالش‌ها، می‌توانید ریاضیات را بهتر و عمیق‌تر درک کنید. به عبارت بهتر افرادی که ریاضیات را بهتر یاد می‌گیرند، افرادی هستند که در یادگیری ریاضی صبر و حوصلۀ بیشتری دارند و تلاش می‌کنند چالش‌ها را پشت سر بگذارند. این دسته از افراد در مواجه شدن با موانع اولیه دست از کار نمی‌کشند و به تلاش ادامه می‌دهند. هیچ رازی عجیبی برای یادگیری بهترِ ریاضی وجود ندارد، در واقع ما با قوانین منطقی برای یادگیری ریاضی سر و کار داریم. اصلی‌ترین قانون این است که نباید هنگام مواجه شدن با چالش‌ها پاپس بکشید.

پس از اینکه درسنامه را به خوبی مطالعه کرده و به مفاهیم آن کاملاً مسلط شدید، نوبت به حل تست می‌رسد. سارا همتی در فیلم فیزیک کنکور و روش مطالعه آن، نکاتِ مهمی را برای یادگیری فیزیک گفته است که برای درس ریاضی نیز کاربردی است. مثلاً چه زمانی به سراغ تست‌های آموزشی برویم یا مرحله تست‌های زمان‌دار چگونه انجام می‌شود و ارتباطات پنهان میان خواندن درسنامه و حل تست چیست. ما به شدت تماشای این فیلم را توصیه می‌کنیم. مدت زمان این فیلم کاربردی ۳۰ دقیقه بوده و علاوه بر اینکه روش مطالعه فیزیک را به طور کامل توضیح می‌دهد راه‌های افزایش درصد تمامی دروس محاسباتی را نیز به طور کامل تشریح می‌کند.

بسیاری از دانش‌آموزان می‌گویند من درسنامه را به خوبی یاد می‌گیرم اما هنگام حل اولین تست به مشکل مواجه می‌شوم. این اتفاق کاملاً طبیعی است زیرا هدف تست‌های اولیه این نیست که شما را سنجش کند بلکه هدفش این است که آن درسنامه را در قالب چند مثال به شما توضیح دهد. نگاه شما به تست‌های اولیه نباید سنجشی باشد بلکه باید آموزشی باشد.

به همین دلیل است که ما برای یادگیری درس‌های محاسباتی دو نوع تست داریم:

1- تست‌های آموزشی

2- تست‌های زمان‌دار

بیایید ابتدا تعریف اولیه هر دو مورد را بررسی و سپس جزئیات کامل آنها را بازگو کنیم:

1- تست‌های آموزشی

2- تست‌های زمان‌دار

تست‌هایی که هنگام حل کردن آنها زمان نیز در نظر گرفته می‌شود. اما استراتژی دقیق تست‌های آموزشی و زمان دار چیست؟ در ادامه هر یک را بطور مفص تشریح خواهیم کرد.

روش مطالعه ریاضی چگونه است؟

فرض کنید شنبه درسنامه و فرمول‌های ریاضی را مطالعه کرده و امروز یکشنبه، می‌خواهید تست‌هایش را حل کنید. فراموش نکنید حل کردن تست‌ها یک روز پس از خواندنِ درسنامه بسیار بسیار مهم است. این‌گونه نباشد که ابتدا کل بودجه‌بندیِ آزمون را بدونِ حل تست مطالعه کرده و بعد به سراغ حل تست‌های آن بروید. لازم است شما یک روز پس از خواندن یک بخش از درسنامه، کاربرد فرمول‌ها و مطالبی که یاد گرفته‌اید را در حل تست‌هایش ببینید. بدین‌ترتیب مباحث و درسنامه ریاضی، بهتر و کامل‌تر در ذهن شما تثبیت می‌شود.

فراموش نکنید اگر به‌طور مداوم درسنامه بخوانید و حل تست نداشته باشید، مبحث از ذهنِ شما خارج خواهد شد. یادتان باشد فقط در صورتی مباحث شنبه در ذهنتان تثبیت و یادگیری تکمیل می‌شود که فردای آن روز یعنی یکشنبه تست‌هایش را حل کنید.

تست‌های ریاضی را گلچین کن.

لازم است تست‌های ریاضی را گلچین کرده تا بتوانید از تمامی مباحثِ دیروز، حداقل یک یا دو تست حل کنید. گلچین کردن تست‌ها باعث می‌شود از تمامی قسمت‌های درسنامه که دیروز مطالعه کردید، حداقل یک یا دو تست وجود داشته باشد. این امکان وجود دارد که برای درسنامۀ دیروز 200 تست وجود داشته باشد و شما قطعاً در یک یا دو ساعت نمی‌توانید تمامی آنها را حل کنید. پس ضروری است تست‌ها را گلچین کنید.

نحوۀ گلچین کردن تست‌های ریاضی می‌تواند به‌صورت زوج و فرد، سه درمیان، یا چهار درمیان باشد. بدین‌صورت شما می‌توانید کلِ مباحثی که در روز قبل مطالعه کرده‌اید را با آن تست‌ها پوشش دهید.

تست‌های آموزشی

اگر این مرحله را به‌خوبی پیاده سازی کنید دقیقاً یاد می‌گیرید که چگونه ریاضی کنکور را بخوانید. همانطور که می‌دانید دیروز شنبه بود و ما آن قسمت از درسنامه که از قبل مشخص کرده بودیم را مطالعه کردیم . امروز یکشنبه باید تست‌های همان بخش از درسنامه را حل کنیم تا پروسۀ یادگیری تکمیل شود. در این مرحله تست‌ها باید به‌صورت آموزشی حل شوند. همان‌طور که از نام تست‌های آموزشی مشخص است نحوۀ حل این تست‌ها باید به گونه‌ای باشد که آموزشِ ما را تکمیل کرده و کمک کند تا کاربرد آن مباحثی که دیروز مطالعه کرده‌ایم را در تست‌ها ببینیم. هنگام حل تست‌های آموزشی نباید زمان را در نظر بگیریم زیرا هدف از حل تست‌های آموزشی، یادگیری بیشتر مباحث دیروز است.

این رویکرد در به ذهن‌سپاری و تثبیت مطالب ریاضی بسیار موثر است. بنابراین شما برای هر تست می‌توانید تا ۴ دقیقه هم زمان بگذارید اما اگر چهار دقیقه گذشت و راه حلی به ذهنتان نرسید و نتوانستید سوال را حل کنید به سراغ پاسخنامه تشریحی بروید. در نظر داشته باشید که بیش از ۴ دقیقه برای هر سوال وقت نگذارید زیرا هدف ما این است که تمامی مباحثی که روز قبل مطالعه کردیم را با این تست‌ها پوشش دهیم. اگر بیش از 4 دقیقه برای حلِ هر تست زمان بگذارید طبیعتاً نمی‌توانید تمامی تست‌های گلچین شدۀ ریاضی را پاسخ دهید. این به معنای آن است که نمی‌رسید از تمامیِ مباحث مطالعه شده در روز قبل تست حل کنید و در نتیجه آموزشِ شما تکمیل نخواهد شد، زیرا حل کردنِ حداقل یک یا دو تست از هر مطلب، امری ضروری است.

چگونه ریاضی بخوانیم؟ صبور باشید تا به خلاقیت برسید؛

این نکته بسیار مهم است که در مواجه شدن با سوالاتی که راه‌حلی به ذهنتان خطور نمی‌کند، بلافاصله به سراغ پاسخنامه تشریحی نروید. باید حتماً تا ۴ دقیقه زمان بگذارید. حلِ خود را تا آنجا که زمان اجازه می‌دهد پیش ببرید حتی اگر مطمئن هستید که نمی‌توانید آن سوال را به‌طور کامل حل کنید. بدین‌ترتیب ذهن شما خلاق خواهد شد و خلاقیت نیز در حل سوالات ریاضی کنکور بسیار مهم و تاثیرگذار است.

هنگام خواندنِ متنِ سوالات ریاضی(و بقیه دروس) دور داده‌های مهم خط بکشید. این موضوع در رسیدن به جواب نهایی بسیار کمک کننده است. این رویکرد به شاگردان بسیار زیادی کمک کرده است که با تمرکز بیشتری سوالات را حل کرده و کمتر اشتباه کنند. دانش‌آموزانی که نمره بیست در امتحان ریاضی می‌گیرند این کار را فراموش نمی‌کنند.

اما سوال اینجاست که چه زمانی و برای کدام سوالات ریاضی باید به پاسخنامه تشریحی مراجعه کنیم؟

پاسخنامۀ سوالاتی که به آنها به‌صورت ناقص پاسخ داده یا اصلا راه‌حلی برای آن به ذهنتان نرسید را باید با دقت مطالعه و برسی کنید. همچنین برای سوالاتی که راه‌حل‌های شما برای آنها طولانی بوده یا احساس می‌کنید که به‌صورت شانسی به آن‌ها پاسخ داده‌اید نیز باید به پاسخنامه تشریحی مراجعه کرده و پاسخنامه را با دقت مورد بررسی قرار دهید.

تست های مباحثی که در آنها ضعف دارید؛

برای تست‌های مباحثی که در آنها مقداری ضعف دارید نیز باید به پاسخنامه تشریحی مراجعه کنید، حتی اگر به آنها پاسخِ درست داده باشید. با توجه به عدم تسلط کاملِ شما بر آن مبحث، این مکان وجود دارد که با بررسی پاسخنامه، متوجه شوید که راه‌حل کوتاه‌تری نیز وجود دارد. دستاورد این رویکرد این است که شما در آن مبحث به تسلط بیشتری رسیده و نقاط ضعفِ شما تبدیل به نقاط قوت می‌شود.

رسیدن به تسلط در ریاضیات یک شبه اتفاق نمی‌اُفتد. شما باید با حوصله به تمامی مواردی که در این مقاله مطالعه خواهید کرد عمل کنید. فرض کنید که می‌خواهید از طبقه اول یک ساختمان به طبقه پنجاهم آن بروید، طبیعتاً این موضوع نیاز به گذر زمان دارد و شما ابتدا از طبقه اول باید به طبقه دوم، سوم، چهارم و در نهایت به طبقه پنجاهم بروید.

 اگر بودن در طبقه پنجاهم را به تسلطِ رضایت‌بخش بر ریاضی تشبیه کنیم، کسی که در این طبقه قرار دارد قطعاً زمانی در طبقۀ اول بوده و طبقه به طبقه پیشرفت کرده است. این نکته را در نظر داشته باشید که تغییرات تدریجی و آهسته به دفعات موثرتر و ماندگارتر از تغییرات آنی می‌باشد. پس با حوصله به تک‌تک راهکارها عمل کرده و خیالتان راحت باشد که به تدریج در ریاضی کنکور و مدرسه به تسلط کافی خواهید رسید.

چه زمانی ادامۀ درسنامۀ فیزیک را بخوانیم؟

بسیار خب، تا اینجا به عنوان مثال شنبه درسنامه را از بهترین منبع ریاضی مطالعه کردیم و یکشنبه تست‌های آن را پاسخ داده و تحلیل کرده‌ایم. نحوۀ گلچین کردن تست‌ها نیز به نحوی بود که تمامی مباحث آن درسنامه پوشش داده شده است. روز دوشنبه مجدداً ادامۀ درسنامه را طبق اصولی که گفته شد مطالعه می‌کنید و با در دست داشتن خودکار، فرمول‌ها را یادداشت می‌کنید. به هیچ عنوان با چشم مطالعه نکنید، ریاضی یک درس حفظیاتی نیست.

تست‌های آن مبحث از درسنامه که در روز دوشنبه خوانده‌اید را طبق اصول گفته شده در روز سه‌شنبه و به‌صورت آموزشی حل می‌کنید. مجدداً تاکید می‌شود ماگزیمم زمانِ لازم برای هر تست آموزشی حدوداً ۴ دقیقه است. همچنین تمامی مباحثی که در روز دوشنبه خوانده‌اید نیز باید با گلچین کردن تست‌ها پوشش داده شوند. رویکردِ یک روز درسنامه و یک روز تست تا جایی ادامه پیدا می‌کند تا تمامی بودجه‌بندیِ آزمونِ پیش‌رو پوشش داده شود.

تست های زماندار در فیزیک