چرا هرچی میخونم یادم میره؟ + ۵ تکنیک برای یادگیری دروس حفظی
یادگیری دروس حفظی از واجبات کنکور است. همانطور که می‌دانید مطالب حفظی، فرّار هستند و به همین خاطر برای بسیاری از دانش‌آموزان یادگیری آنها سخت‌تر از دروس سختی مثل ریاضی و فیزیک است اما چرا دروس حفظی از یادمان می‌روند؟ بهترین روش برای یادگیری آنها چیست؟ در ادامه به پاسخ این سوالات می‌پردازیم.
فهرست مطالب
چرا هرچی حفظ میکنم یادم میره؟
تحقیقات ثابت کرده‌اند که وقتی شما یک مطلب را می‌خوانید، طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت تقریبا ۸۰ درصد آن را از یاد برده‌اید! ترسناک است نه؟ اینکه هرچقدر مطالب حفظی را مطالعه کنید، بازهم در حافظه‌تان ثبت نمی‌شوند، یک معضل بزرگ بر سر راه موفقیت در کنکور است. یکی از علل از یاد بردن مطالب حفظی، استرس بالا است. در مورد استرس کنکور و کنترل آن از نظر رتبه 1 کنکور دکتر سارا همتی بیشتر بدانید.
اما دلیل علمی از یاد بردن مطالب چیست؟ سیستم حافظه! حافظه انسان از یه بخش اصلی تشکیل شده است که هر کدام وظایف خاصی دارند.
حافظه حسی
در این سطح از حافظه، اطلاعات تنها چند ثانیه ذخیره می‌شوند بنابراین پس از ۳ الی ۵ ثانیه از بین می‌روند! برای اینکه این داده‌ها به بخش بعدی یعنی حافظه کوتاه‌مدت بروند، باید مدت بیشتری ذخیره شوند. وقتی حواس پنجگانه شما روی یک موضوع تمرکز کند، می‌تواند آن را وارد حافظه کوتاه‌مدت نماید.
حافظه کوتاه مدت
مسئول پردازش‌های بسیار سریع و کوتاه است. اطلاعات در این بخش بین ۱۵ الی ۳۰ ثانیه دوام می‌آورند. شما در این حافظه تنها ۷ داده را می‌توانید نگه دارید و پس مدتی آنها نیز به فراموشی سپرده می‌شوند. اطلاعات برای ماندگاری دائمی باید به حافظه بلندمدت فرستاده شوند.
حافظه بلند مدت
یادگیری دروس حفظی در این حافظه اتفاق می‌افتد. اطلاعات در اینجا برای مدتی طولانی ذخیره می‌شوند تا بتوانیم در زمان مورد نیاز، از آنها استفاده کنیم. شعر «باز باران با ترانه» دوران کودکی را به یاد می‌آورید؟ احتمالا اگر در حال حاضر آن را کاملا بلد نباشید، بخش‌هایی از آن را به طور کامل به یاد می‌آورید اما چگونه بعد از گذشته اینهمه سال آن شعر در خاطرتان مانده اما کلمات عربی که دیروز حفظ کردید را از یاد برده‌اید؟
جواب ساده است! هرچه مباحث بیشتر تکرار و مرور شوند، شانس بیشتری برای ذخیره شدن در حافظه بلندمدت و ماندگاری همیشگی دارند. ما بارها و بارها آن شعر را در کودکی مرور کردیم تا به طور کامل در حافظه بلندمدت‌مان ثبت شد.
یادگیری دروس کنکور نیز به همین شکل است. باید با مرور و تکرار زیاد آنها را از حافظه کوتاه‌مدت به بلندمدت بفرستید. اگر برای مرور یا یادگیری دروس به مشکل خورده‌اید، می‌توانید اموزش حفظ كردن درس را از مشاور کنکور یاد بگیرید اما برای راهنمایی ببیشتر، ۵ تکنیک مطالعه کاربردی را نیز برایتان آورده‌ایم.
فرم رو پر کن، بهت زنگ می‌زنیم.
بهترین روش یادگیری دروس حفظی برای کنکور
چگونه درس های حفظی را بخوانیم؟ تکنیک‌های مختلفی برای به خاطر سپردن دروس حفظی وجود دارد. در ادامه به بررسی ۵ تکنیک مهم می‌پردازیم تا با استفاده از آنها بتوانید اطلاعات را در حافظه‌تان ثبت کنید.
روش مطالعه توزیعی
در این روش مغز زمان بیشتری برای پردازش و یادگیری اطلاعات دارد. در این تکنیک شما باید یک بخش از کتاب را بارها و بارها در روزهای پشت سرهم بخوانید. برای مثال اگر امروز ۱۵ صفحه اول کتاب ادبیات را خوانده‌اید، فردا دوباره آن ۱۵ صفحه را مطالعه کنید. روز بعد هم مرور این صفحات را در برنامه خود بگنجانید.
مرور هر روزه کمک می‌کند تا اطلاعات وارد حافظه بلندمدت شوند. روش مطالعه توزیعی می‌گوید بعد از یک هفته نیز دوباره همان مطالب را مرور کنید و این تکنیک را برای صفحات بعدی نیز اجرا کنید. به این ترتیب شما هر بخش را ۴ تا ۵ بار مرور می‌کنید که این مانع از یاد بردن مطالب درسی می‌شود.
روش های چند حسی
استفاده از حواس پنجگانه کمک می‌کند تا اطلاعات را بهتر به خاطر بسپارید. مانند وقتی که سر جلسه امتحان به یاد می‌آورید که جواب یک سوال کدام قسمت از جزوه بوده و آن را می‌نویسید. در این زمان، حافظه تصویری به کمک شما آمده است. بنابراین اگر در حین یادگیری دروس حفظی، از نوشتن، خواندن با صدای بلند، کشیدن تصویر، توضیح دادن برای خود استفاده کنید، می‌توانید سریع‌تر مطالب را وارد حافظه بلندمدتان نمایید.
روش مطالعه با تمرکز
یکی از عوامل از یاد بردن مطالب، عدم تمرکز است. این تکنیک به شما می‌گوید که باید روس مبحث مورد مطالعه کاملا متمرکز بمانید و حواستان پرت مسائل دیگر نشود. وقتی ذهنیت یکپارچه‌ای نداشته باشید، دائما حواستان از درس پرت می‌شود و مطالب را از یاد می‌برید.
برای تمرکز بیشتر می‌توانید از رسم نمودارها، شکل‌ها و فلش کارت‌ها استفاده کنید. در مورد دیگر تکنیک‌های افزایش تمرکز در یک مقاله دیگر به تفصیل توضیح داده‌ایم، پیشنهاد می‌کنیم آن را نیز مطالعه نمایید.
فرم رو پر کن، بهت زنگ می‌زنیم.
روش PQ6R، بهترین روش برای یادگیری دروس حفظی
این روش از ۸ مرحله تشکیل شده که آن را به طور مختصر توضیح داده‌ایم.
- پیش مطالعه (Preview/P): سرفصل‌ها را نگاه کنید و با کتاب آشنا شوید.
- سؤال گذاری کنید (Question/Q): سوالاتی که به ذهنتان می‌رسد را بنویسید.
- متن اصلی کتاب را بخوانید (Read/R1)
- یادداشت‌برداری کنید (Record)
- تفکر عمیق در مورد مطالب خوانده‌شده (Reflect/R3)
- بازگــو کردن مطالب برای خود (Recite/R5)
- مــــرور نهــــایی برای از بین بردن ابهامات (Review/R6)
اگر می‌خواهید در مورد این تکنیک بیشتر بدانید، مقاله دیگری را به طور کامل به روش PQ6R اختصاص داده‌ایم. بنابراین به آن مقاله ارجاعتان می‌دهیم.
جعبه لایتنر برای یادگیری دروس حفظی
جعبه لایتنر یک تکنیک فوق‌العاده برای انتقال اطلاعات به حافظه بلندمدت است. در ادامه روش ساخت این جعبه و نحوه استفاده از آن را آورده‌ایم.
ابتدا مانند تصویر یک جعبه بسازید و آن را به ۵ بخش تقسیم کنید که هر بخش شامل موارد زیر است:
- خانه 1 روزه
- خانه 3 روزه
- خانه 7 روزه
- خانه 15 روزه
- خانه 30 روزه
در مرحله بعد فلش کارت‌هایی تهیه کنید که مطالب درسی را بر روی آنها نوشته‌اید. یک طرف آن سوال و طرف دیگر فلش کارت پاسخ است.
پس از یک روز از مطالعه مبحث مدنظر، فلش کارت مربوط به آن را بردارید و بدون نگاه کردن به پاسخ، به سوال روی کارت جواب دهید. اگر بتوانید جواب صحیح بدهید، می‌توانید فلش کارت را به بخش دوم جعبه، یعنی خانه ۳ روزه منتقل کنید.
برای مرحله بعد باید سه روز صبر کنید و به سوالات فلش کارت‌های خانه دوم جواب دهید. در صورت پاسخ صحیح، کارت مربوط به آن بخش را به خانه ۷ روزه منتقل کنید.
سپس هفت روز صبر کرده و به سوالات کارت‌های خانه ۷ روزه جواب بدهید و همین چرخه را تا خانه سه روز تکرار کنید.
این مراحل را برای فلش کارت‌های تمامی مباحث اجرا کنید تا تمامی آنها در حافظه بلندمدت‌تان ثبت شوند. حال اگر به یک فلش کارت پاسخ اشتباه دهید، باید آن را به خانه اول برگردانید، نه خانه قبلی! و چرخه برای فلش کارت‌های از یاد برده شده از اول تکرار می‌شود تا یادگیری آنها کامل شود.
چطور درس را حفظ کنیم؟
از دیگر روش‌هایی که به یادگیری دروس حفظی کمک می‌کنند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خلاصه نویسی
- تست زنی
- حاشیه نویسی
- تهیه فلش کارت‌ها
- رسم نقشه ذهنی
- هایلایت کردن کلمات کلیدی
سخن پایانی
یادگیری دروس حفظی به نظر کار سختی می‌آید اما با به کار بردن تکنیک‌های گفته‌شده می‌توانید همه‌ی مطالب را به راحتی حفظ کنید. کافی است تکنیک مناسب خود را پیدا و آن را اجرا کنید. در این راه می‌توانید از مشاوران کنکور خبره و باتجربه نیز کمک بگیرید تا روش‌های علمی و به‌روز یادگیری را به شما آموزش دهند.
فرم رو پر کن، بهت زنگ می‌زنیم.